Hiperaktivite, genellikle konsantrasyon ve dikkat eksikliği, huzursuzluk, sabırsızlık, aşırı hareketlilik ve öğrenme güçlüğü gibi semptomlarla tanımlanır. Nedeni tam olarak bilinmese de bilimsel çalışmalar hiperaktivite de nörotransmitter düzensizliği, genetik, çocukluk çağında besleyiciliği düşük ve dengesiz beslenme, çevresel toksisite gibi faktörleri işaret eder. Nedene yönelik olarak beslenme tedavisi, ilaç ve davranışsal terapi semptomları azaltıcı etki gösterir.
Hiperaktivite ve Kan Şekeri Dengesizliği
Hiperaktif çocuklarda aşırı şeker ya da buna bağlı olarak dengesiz beslenme sonucu bazı besin öğelerinde eksiklikler saptanabilir. Buda yatkınlığı olan çocuklarda hiperaktiviteye zemin hazırlar. Hiperaktif çocuklarda yapılan bilimsel bir çalışmada çocukların dörtte üçünden fazlasında bozulmuş glukoz intoleransı saptamışlardır. Yani glukozu hücre etkili şekilde kullanamaz ve kan şekerinde dalgalanmalar olur buda belirtileri şiddetlendirir. Basit karbonhidrat kaynakları şeker ya da glikoz früktoz şurubu içeren içecekler(asitli içecekler, kahveler), şeker, çikolata, meyve suları, dondurma, gofret vb gıdaların alımı sınırlandırılmalıdır.
Hiperaktivite de Önemli Mineraller
Demir ve çinko mineralleri özellikle çocukluk dönemi beyin sağlığı için önemlidir. DNA, RNA ve protein sentezinde görev alırlar. Hiperaktivite ve dikkat eksikliği olan çocuklarda sıklıkla çinko, magnezyum, kalsiyum ve fosfor eksikliği rapor edilmiştir.
Eliminasyon Diyeti
Hiperaktivite belirtilerinin artmasına neden olan şüpheli besinler beslenmeden çıkarılır. Bunlar; gıda katkı maddesi, koruyucu, renklendirici, aroma verici ve tatlandırıcı içeren paketli gıdalar ve alerjen riski yüksek besinlerdir. İnek sütü ve buğday alerjen riski yüksek besinlerdendir. Bu nedenle şüpheli besinler en az 3-7 gün beslenmesinden çıkartılarak belirtilerde hafifleme olup olmadığı gözlenebilir ya da güvenilir gıda intoleransı testleri ile potansiyel riskli besinler saptanabilir.
Omega-3 Kaynağı Besinler
Hiperaktivite davranış bozukluğu olan çocuklar, hiperaktivitesi olmayan çocuklara göre daha düşük omega 3 yağ asitleri düzeylerine sahiptir. Omega 3 yağ asitlerinin hiperaktivite ve dikkat eksikliği olan çocuklarda sakinleştirici etkisinin olduğu çalışmalarla açıkça dikkat çekilmiştir. Hiperaktivitesi olan birçok çocukta aşırı susama, egzema ve kuru cilt gibi gözle görülebilir belirtiler esansiyel yağ asidi eksikliğini işaret eder. Haftada 2 gün uskumru, sardalya, taze ton balığı, hamsi, somon ya da salata ve yoğurtlara keten tohumu, kabak çekirdeği ekleyerek omega 3 yağ asidi alımını arttırabilirsiniz.
Beyin Kimyasallarını Yönetin
Amino asitlerden fenilalanin, tirozin ve triptofan nörotransmitterlerden serotonin, dopamin ve norepinefrin yapımında kullanılır. Hiperaktivite davranış bozukluğu olan bireylerde bu nörotransmitterlerin düzeyinin düşük olduğu gösterilmiştir. Bu nedenle fenilalanin ve tirozin kaynağı olan doğal tavuk, hindi, balık ve kırmızı et tüketin.
